شاخص پایی بازویی (ABI)
شاخص پایی بازویی، یک تست سریع و غیرتهاجمی است برای تشخیص اولیه بیماری عروق محیطی. تست غیرتهاجمی در پزشکی به این معنی است که مانند جراحی‌ها یا آنژیوگرافی، از پوست بدن عبور نمی‌شود و با بافت‌های داخلی بدن هیچ تماسی ایجاد نشده و تست به‌صورت ساده فقط از روی بدن انجام می‌شود، مانند عکس برداری‌های ساده رادیوگرافی.
بیماری عروق محیطی نیز به این معنی است که شریان‌های اندام‌ها و به صورت بسیار شایع‌تر پاها دچار تنگی یا انسداد می‌شوند. افرادی که دچار این مشکل می‌شوند، در خطر بیشتر سکته قلبی، سکته مغزی، درد پا، زخم پا ونهایتا در خطر نیاز به قطع کردن پا هستند.
در این تست فشار خون دست‌ها و پاها در سطوح مختلف به دقت اندازه گیری شده و با هم مقایسه می‌شوند. چنانچه عدد نسبت فشار خون در مچ پا به بازو کم باشد، به معنی تنگی یا انسداد بعضی از شریان‌های اندام تحتانی است. این تست بر اساس توصیه‌های علمی، در افرادی که که از درد پا شکایت دارند، برای تشخیص علل عروقی مثل تنگی شریان‌های پا و افتراق آن از علت‌های دیگر مانند دردهای عصبی و از جمله تنگی کانال نخاعی انجام می شود.
همچنین ممکن است این تست بعد از یک ورزش کوتاه روی دستگاه تست ورزش یا همان تردمیل نیز تکرار شود تا دقت تست برای تشخیص تنگی یا انسداد شریان‌های پا افزایش داده شود.
عوارض تست
این تست عارضه خاصی برای بیمار ندارد و فقط ممکن است وقتی کاف فشار خون روی دست یا پا باد می‌شود، مانند اندازه‌گیری یک فشار خون ساده، کمی احساس ناراحتی ایجاد شود که با خالی شدن باد کاف، بلافاصله این احساس ناراحتی از بین می‌‌رود. در افرادی که درد شدید دست یا پا دارند، ممکن است پزشک به جای این تست، روش‌های تشخیصی دیگری مانند سونوگرافی شریانی توصیه کند.
آمادگی‌های قبل تست
انجام این تست به آمادگی خاصی نیاز ندارد. فقط بهتر است لباسی آزاد و گشاد به تن داشته باشید که فرد انجام دهنده تست، بتواند راحت کاف فشار خون را در بخش‌های مختلف دست و پای شما ببندد و فشارها را اندازه گیری کند.
تست چگونه انجام می‌شود؟
برای انجام این تست شما روی تخت به پشت می‌خوابید، و سپس فرد انجام دهنده تست که پزشک یا پرستار است، به ترتیب فشار خون هر دودست و هر دو پای شما را اندازه می گیرد. اندازه گیری فشار پاها دراین تست ممکن است در چند سطح انجام شود. برای این تست، مانند اندازه گیری معمول فشار خون، از کاف فشار خون استفاده می‌شود که روی اندام مورد نظر بسته شده و با بادکردن و خالی کردن کاف، فشار خون اندازه گیری می‌شود. اما به جای استفاده از گوشی پزشکی در اندازه گیری معمول فشار خون، در این روش از پروب صوتی داپلر (دستگاه اولتراسوند) استفاده می شود. این وسیله که مانند پروب اکو و سونوگرافی می باشد، هیچ دردی نداشته و با قراردادن آن روی بخشی از پوست دست یا پا که شریان مورد نظر از آن عبور می کند، فرد انجام دهنده تست، صدای عبور خون از آن شریان را در وقت خالی کردن هوای کاف خواهد شنید. همچنین مقداری ژل نیز روی سر پروب یا پوست شما مالیده می شود که تست با دقت بیشتری انجام شود. این تست مانند اندازه گیری فشار خون معمولا کاملا بدون درد و ناراحتی بوده و فقط باد کردن کاف فشار ممکن است کمی احساس ناراحتی ایجاد کند که با خالی کردن هوا، بلافاصله از بین می رود.
این تست حدود یک ربع طول می کشد و بعد از انجام آن نیز هیچ مراقبت و احتیاط خاصی نیاز ندارد.
